Dlaczego w okresie ciąży nie można pić alkoholu? Dlaczego nawet niewielka ilość wypitego przez kobietę w ciąży alkoholu może okazać się tragiczny w skutkach? Dlaczego niektórzy (w tym także specjaliści) są odmiennego zdania, czasami wręcz zachęcając słowami: lampka wina nie wyrządzi krzywdy dziecku? Jeśli takie zalecenie przyszła mama słyszy od położnika (sic!) i z żadną inną opinią, kampanią społeczną, czy nawet wpisem na blogu do tej pory się nie zetknęła, najpewniej poczęstowana w towarzystwie ową lampką wina wypije ją i w sumie, nie ma się jej co dziwić. Wino – pomimo swoich mniej i bardziej zbadanych właściwości zdrowotnych – zawiera etanol, a więc jego spożycie przez kobietę w ciąży może negatywnie wpłynąć na rozwój płodu.

 

Dlaczego w okresie ciąży nie można pić alkoholu?

Alkohol etylowy jest silnym teratogenem. Podobnie do nikotyny, narkotyków i licznych innych toksyn uszkadza komórkę zarodka/płodu poprzez mechanizm genetyczny i epigenetyczny. Alkohol etylowy i aldehyd octowy zaburzają cykl komórkowy, wzrost, różnicowanie i wędrówkę komórek w zarodku poprzez bezpośrednie uszkodzenie DNA, syntezę aminokwasów i białek. Alkoholowe uszkodzenia dotyczą także metabolizmu węglowodanów (przede wszystkim glukozy), tłuszczów, kwasu foliowego, cynku i innych mikroelementów.

Skutki narażenia na teratogen zależą od wielu czynników, w tym także od czasu ciąży określanym mianem krytycznego okresu embriogenezy.

Rozpatrując kwestię picia alkoholu w trakcie ciąży okresami szczególnej wrażliwości są:

  1. czas przed poczęciem (przedkoncepcyjny)
  2. okres przedimplantacyjny,
  3. stadium rozwojowe – gastrulacja,
  4. organogeneza.

Układ nerwowy jest najbardziej wrażliwy na działanie alkoholu aż do zamknięcia otworu nerwowego przedniego i tylnego, czyli odpowiednio jest to 26. i 28. dzień ciąży, ale niebezpieczeństwo uszkodzenia przez alkohol występuje przez cały okres prenatalnej neurogenezy, gliogenezy i synaptogenezy.

W każdym z trymestrów pod wpływem alkoholu powstają odmienne zaburzenia zależne od etapu rozwoju dziecka.

  • W I trymestrze ciąży alkohol zaburza powstawanie i migrację komórek, co może spowodować samoistne poronienie, dysfunkcje ośrodkowego układu nerwowego, bądź powstanie wad rozwojowych (wady serca, uszkodzenia wątroby, deformacje twarzoczaszki).
  • W II trymestrze pogłębiają się charakterystyczne zmiany dysmorficzne i uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Spożywanie przez kobietę w ciąży nawet niewielkich dawek alkoholu zwiększa ryzyko poronienia. Toksyczny wpływ alkoholu etylowego na komórki trofoblastu prowadzi do ich obumierania i w efekcie przyczynia się do uszkodzenia łożyska.
  • W III trymestrze nasileniu ulegają powstałe już zmiany OUN. Najbardziej wrażliwym na działanie alkoholu jest hipokamp. Istnieje ryzyko przedwczesnego porodu czy zaburzeń w prawidłowym rozwoju mózgu, zmysłu wzroku i słuchu. Łożysko nie chroni dziecka przed alkoholem wypitym przez matkę, którego stężenie we krwi dzieci jest takie samo jak we krwi matki już pół godziny po spożyciu alkoholu. 

Konsumpcja alkoholu w ciąży trzydziestokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia Zespołu Downa. Opisano kilka przypadków trisomii 21 chromosomu u dzieci z FAS. Ryzyko urodzenia dziecka z Zespołem Downa i FAS zwiększa się w rodzinach, u których alkoholizm dotyczy kobiet w I oraz II stopniu pokrewieństwa (babki alkoholiczki, matki alkoholiczki) (FASD).

Nie określono dawki alkoholu, która byłaby bezpieczna dla płodu. Każda ilość niesie ryzyko wystąpienia zaburzeń w rozwoju dziecka.

Najgroźniejsze dla płodu jest maksymalne stężenie alkoholu we krwi matki. Stąd dużo groźniejsze dla nienarodzonego jeszcze dziecka jest picie z zamiarem upojenia alkoholowego niż taka sama dawka etanolu spożyta w ciągu kilku dni lub tygodni.

Kobiety pijące alkohol w czasie ciąży, potwierdziły, w pojedynczych przypadkach, że były do tego zachęcane przez lekarza, kogoś z rodziny, koleżankę, kolegę, kogoś znajomego.

 

Nie bądź obojętny. Reaguj.

 

Podziel się swoim zdaniem zostawiając komentarz poniżej.

About Agnieszka Skoczylas

Agnieszka Skoczylas - psycholog dziecięcy i mama 3Panien. Propagatorka rodzicielstwa bliskości, karmienia piersią i zdrowego stylu życia. Instruktorka masażu Shantala. Doula. Blogerka. Udziela rodzicom konsultacji w duchu Rodzicielstwa Bliskości i Porozumienia bez Przemocy (NVC).

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Na tej stronie są ciasteczka!
Więcej...